ÖNSÖZ

Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Aksaray İli Eylem Planı (2022-2025) kapsamında ‘Öğrencilerin Şiddet Algısı’ konusunda araştırma yapılması planlanmıştır. Bu doğrultuda; ilimiz düzeyinde öğrencilerimizin şiddet ile ilgili farkındalık düzeylerini belirlemek amacıyla “Aksaray İli Ortaokul ve Lise Kademelerindeki Öğrencilerin Şiddet Algılarının İncelenmesi” başlıklı çalışmamızı Aksaray Rehberlik ve Araştırma Merkezi olarak gerçekleştirdik. Bu çalışmamız ile öğrencilerimizin şiddet kavramına ilişkin algılarının belirlenerek, gerekli önlemlerin alınabilmesine bu doğrultuda çalışmaların yürütülmesine ve sonuçta şiddet davranışlarının ortadan kaldırılmasına katkı sunmak amaçlanmıştır. Araştırmanın yapılmasına imkân sağlayan İl Milli Eğitim Müdürümüze, okul müdürlerimize, öğretmenlerimize ve öğrencilerimize ayrıca çalışmanın hazırlanmasına verdikleri katkılardan dolayı Aksaray Rehberlik ve Araştırma Merkezimizin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Bölümü rehber öğretmen/psikolojik danışmanlarına teşekkür ediyorum. Çalışmanın bütün eğitim paydaşlarına, ailelere ve öğrencilere yol gösterici olması temennisiyle…

Okan GÜÇLÜ Kurum Müdürü 

AKSARAY İLİ ORTAOKUL VE LİSE KADEMELERİNDEKİ ÖĞRENCİLERİN ŞİDDET ALGILARININ İNCELENMESİ

Aksaray Rehberlik ve Araştırma Merkezi Rehberlik ve Psikolojik Danışma HizmetleriBölümü

ÖZET

Bu araştırmada, ortaokul ve lise kademelerinde öğrenim gören öğrencilerinin şiddet ile ilgili farkındalık düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini Aksaray ilinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı merkez ve ilçelerdeki okulların ortaokul ve lise kademelerinde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Çalışma evreninin tamamına ulaşmak mümkün olduğu için örneklem belirlenmemiştir. Veri toplama aracı olarak, Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğünün internet adresinde, “Formlar ve Ölçme Araçları” sekmesinde yer alan “Şiddet Algısı Anketi” kullanılmıştır. Verilerin analizinde Excel programı kullanılarak; frekans, yüzde ve ortalama ile istatistiksel işlemler yapılmıştır. İlçelerde, il merkezine göre daha az öğrenci olmasının ve bazı ilçelerdeki öğrenci sayısının kademelere göre çok düşük kalmasının anlamlı değerlerin oluşmasına engel olacağı düşünülerek verilerin geçerlik ve güvenirliğinin bozulmaması amacıyla ilçeler özelinde analiz yapılmamıştır. Bu nedenle verilerin analizi, anketi yanıtlayan toplam öğrenci sayısından hareketle yapılmıştır. Araştırma sonucunda, lise öğrencilerinin şiddeti algılama farkındalık düzeylerinin ortaokul öğrencilerinden daha yüksek olduğu görülmektedir. Okul çevresi boyutu, anketin dört boyutu içerisinde şiddeti algılama farkındalık düzeyi en yüksek boyut olarak ilk sırada yer almaktadır. Elektronik ortam boyutu şiddeti algılama farkındalık düzeyi yüksekliği yönüyle ikinci sırada yer alırken, üçüncü sırada, okul ortamı boyutu yer almaktadır. Ev ortamı boyutu ise, anketin dört boyutu içerisinde şiddeti algılama farkındalık düzeyi en düşük boyut olarak son sırada yer almaktadır. Evde çocuğun dövülmesi, okuldaki diğer çocukların bir çocuğu tehdit etmesi, okulda bir çocuğun itilip/çekiştirilmesi, okulda arkadaşlarının/akranlarının bir çocuğu dövmesi, okulda, öğretmenin bir çocuğu dövmesi, okul çevresinde bir çocuğun tehdit edilmesi, okul çevresinde bir çocuğun itilip çekiştirilmesi, okul çevresinde bir çocuğa vurulması, okul çevresinde bir çocuğun dövülmesi, bir çocuğun internet ya da cep telefonu üzerinden tehdit edilmesi, evde çocuğa bir şeyler fırlatılması maddelerinin şiddet olarak algılanma düzeyleri görece yüksek bulunmuştur. Buna karşın; evde çocuğun davranışları nedeniyle harçlığının kesilmesi, evde, çocuğun sevdiği şeyleri yapmasının engellenmesi, evde çocuğun özel eşyalarının izinsiz karıştırılması, okulda, bir öğrencinin diğer çocuklar tarafından oyuna alınmaması, diğer çocukların başka bir çocuk hakkında dedikodu yapması, okulda öğretmenin bir çocuğa isim takması, servise binerken arkadaşları/akranları tarafından bir çocuğun sırasının alınması maddelerinin şiddet olarak algılanma düzeyleri görece düşük bulunmuştur. Şiddetin fiziksel boyutunun şiddet olarak algılanma düzeyinin yüksek olmasına karşın sözel boyutunun şiddet olarak algılanma düzeyinin düşük olduğu görülmektedir.